Ernaniar gizon jakintsu ta ospetsuak
Euskalzale (?)
KARDABERAZ
Agustin Kardaberaz, jesuita
San Iņazioren jarraitzallea
orain berrean urte edo
izan zan euskal zalea.
Bere itz biotzezkoak idatzia
dago izan zirala
JAIKOAK NAIDU
EUSKERAK BURUBA JASOTSEA.
Santutasun usaian il zan
bere autsak daude
Ernani ontako elizan
Aldaretan bear zuen
Santu askoren gisan
baiņa erriak Erromara
eskatu gabe ezin izan.
ITURRIAGA
Au ere Agustin, apaiza
kale nagusian jaioa
Euskeraz berrogei t'amar
ipui politak jarritakoa.
Eusko Ikaskuntzak balezake
nola bait argitaratzekoa
Eusko ikastoletan
aurrentzako nola baitekoa.
Virgilio-ren Eglogak ere
Euskeratu izan zituan
Orrenbeste urte barruan
irakurri eta artu buruan:
Euskera alde denbora aietan
zer lan ederra egin zuan
gu oztuta gaudenentzako
artu ditzagun gogoan
Arren itzak daude bere erri
Ernani'ko Illerriaren sarreran
LAIXTER ESANGO DA ZUENGATIK
ESATEN DEZUTE'NA GUGATIK
IL ZIRAN
ORKOLAGA
Pedro Orkolaga, au ere apaiza
erderaz astronomo izenekoa
Igeldoko mendi muturrean
lan ederra lagun urkoaren
alde beti egindakoa.
Oraingo tramankulu ta tresna gabe
milla arrantzaleen bizia gordetakoa.
PERKAIZTEGI
Beste bat geiago au ere apaiza
eta ez zan izan oso tontoa
Ameriketara joan da ikusi zuan
emen ez zana bazala an naikoa
eta ezagutzen ez zan janaria
arrek ekarri zuan, artoa
gose zeudenak asetzeko
janari betegarri ta modakoa.
OLAIZOLA
Egun gutxi dira
urte bat bete zala
Joseba ereslari azkarra
Jaunarengana joan zala.
Txistu antzerki eta
eresiaren egiazko egillea
datorren astean eskeintzen dio
Ernanik omenaldi ongillea.
Gabirel bere anaia
abeslari gain, gainekoa
ludiko antzoki aundienak
abesten igarotakoa
eresantzerki lanean
onena edo lenbizikoa
amaika poz emandakoa.
TXIRRITA
Zer esan genezake onetaz
gure denborako olerkaria
bere etxe Latxezarrean.
Onyitik arri aundi bat da ekarria
eta izki berezi bereziakin
bere omenez merezi eta jarria.
EMEN JAIO ZAN TXIRRITA
JATORRIZ BERTSOLARI AGURGARRIA.
TXABOLATEGI
Au izan zan bertsolaria
denbora aietan onenetakoa.
Orain eun da irurogei ta bost urte
Zabala Amezketarraren aurka ateratakoa
Billabonako plazan omen ziran
lau milla personek betetakoa.
Orduan ere bertso gogoa bazan da
orain izateko ez da arritzekoa.
PEDRO MARI OTAŅORENAK
ERNANIRI JARRIAK
Euskal zale izan dala Ernani
Orretan ez dago kezkarik,
Naikoa da irakurtzea
Pedro Mari Otaņok berari jarririk
beste batzuen artean bertso oiek
dauzkagu gogoz aukeraturik.
EUSKALDUNEN OITURAK
TA GURE IZKUNTZA
JAKIN NAI DITUBENA
JOAN BEDI ARUNTZA.
NOLA EUSKERA DAGON
IYA UMEZURTZA
AUSAPAI TXARREKOAK
NAI DIOTE BULTZA
ERNANIZU ZERADE
EZTI ONEN EULTZA.
ERNANIKO ALABAK
EDER TA TXUKUNAK
ZUEK ZERATE
EGIAZAO EUSKALDUNAK
ORAINDIK ZAUDETENAK
AINGERU KUTUNAK
GERO IZAN ZITEZTE
ANDRE T'AMA ONAK
BETI SORTU DITEZEN
SEME BIOTZ DUNAK.
Denbora aietan fama aundikoak
izan ziran emengo burni olak
Aingura edo ankiak eskuz
Pagolla aldean egiten ziran
Urumea ibaiez egur gainean
Portu barriora ekartzen zituzten
emen txalopa edo gabarra aundik
itxas ontzi aundietara
Donosti edo Pasaira eraman.
JUAN DE URBIETA
Erniarra gendun au ere
Ereņotzu ballarakoa bera
gudari bizkor ta bulartsua
gelditzen ez zana atzera.
Franzisko errege prantzesa
iritxi zan prisionero artzera
Bizia salbatu ziolako
eman nai izan zuen bere etxera
baņa naiago izan zuan
ezurrak erriko elizan ustea.
ANSORENA
Ezi utzi bada aitatu gabe
txistu tartean jaio ta bizi
ainbeste urtean orrin arte
Isidro dago lendabizi
Seme, alaba, praile ta monja
txistu jotzen danari erakutsi
berak egindako txistuak
Ameriketara ere bai iritxi.
ELTZEKONDO
Onen alde ere asi ezkero
luze joango litzake,
bere indar kontuko
abildadeak bukatu ez litezke
denborak agintzen du eta
onen indar kontutzaz
gauza asko esan nezazke.
